Trẻ thuộc não trái hay não phải thông minh hơn?

Trong sự phát triển của trẻ nhỏ, vai trò của bộ não là không thể phủ nhận. Nó không chỉ đóng vai trò quan trọng như trung tâm xử lý thông tin mà còn là mầm mống cho sự sáng tạo, logic và khả năng tưởng tượng. Nhưng câu hỏi não trái hay não phải thông minh hơn? Liệu trẻ em nên chú trọng vào bên não trái – nơi của logic và ngôn ngữ, hay là bên não phải – nơi của sự sáng tạo và tưởng tượng, vẫn đang là một thách thức lớn đối với phụ huynh và giáo viên? Cùng Topkid tìm hiểu xem trẻ thuộc não trái hay não phải thông minh hơn trong bài viết sau ba mẹ nhé!

Sơ lượt về bộ não

Trước khi tìm hiểu não trái hay não phải thông minh hơn ba mẹ cần hiểu rõ bộ não, với sự phức tạp của cấu trúc và chức năng đa dạng, là trung tâm điều khiển của hệ thống thần kinh. Nó bao gồm các phần như não lớn, não nhỏ, và hệ thống thần kinh ngoại biên, mỗi phần có vai trò đặc biệt trong việc xử lý thông tin và điều khiển cơ thể.

Bộ não bao gồm các vùng khác nhau, như:

  • Thalamus là một bộ chất xám nằm ở trung tâm của não, có chức năng là một trạm chuyển tiếp cho các thông tin cảm giác từ các giác quan đến các khu vực cụ thể của vỏ não. Thalamus cũng tham gia vào các quá trình nhận thức, học tập, ghi nhớ và điều khiển chuyển động.
  • Hippocampus là một phần của hệ viền, nằm dưới vỏ đại não trong vùng trung gian thùy thái dương. Hippocampus đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành ký ức mới về những sự kiện kinh nghiệm (trí nhớ tình tiết hoặc trí nhớ tự truyện). Hippocampus cũng có liên quan đến trí nhớ không gian và điều hướng.
  • Cortex là lớp ngoài cùng của não, bao gồm nhiều lớp tế bào thần kinh. Cortex có nhiều khu vực chuyên biệt cho các chức năng thần kinh khác nhau, như thị giác, nghe, nói, đọc, viết, tư duy, lập kế hoạch và ra quyết định. Đây cũng là nơi xử lý các thông tin phức tạp và cao cấp nhất, cho phép con người có khả năng sáng tạo, hài hước và nhận thức bản thân.

Các vùng khác nhau trong não làm việc cùng nhau thông qua các mạng neural phức tạp, tạo ra một mô hình hoạt động tương tác giữa các khía cạnh của trí óc. Sự phức tạp và tính linh hoạt của bộ não không chỉ là cơ sở cho việc hiểu về sự khác biệt giữa não trái và não phải mà còn giải thích rằng việc phát triển cả hai bên não quan trọng đối với sự phát triển toàn diện chứ không phải là trẻ thiên não trái hay não phải thông minh hơn.

Cấu tạo não bộ
(Sơ bộ cấu tạo về vùng não bộ)

Sự khác biệt giữa hai bán cầu não

Trong hành trình khám phá về bộ não của trẻ em, việc thấu hiểu sự khác biệt giữa hai bên não – não trái và não phải – đã mở ra một cánh cửa vào thế giới phức tạp của sự phát triển trí tuệ. Theo thuyết thiên về một bên, mỗi bán cầu não có những chức năng và khả năng riêng biệt, nhưng lại giao tiếp với nhau thông qua các kết nối vật lý.

Tuy nhiên, sự khác biệt giữa hai bán cầu não không phải là tuyệt đối, mà là tương đối. Có nghĩa là, cả hai bán cầu não đều tham gia vào các hoạt động của não, nhưng một bên có thể chiếm ưu thế hơn một bên. Ngoài ra, sự khác biệt giữa hai bán cầu não cũng có thể thay đổi theo tuổi tác, giới tính, văn hóa và môi trường. Không có câu trả lời chính xác nào cho rằng não trái hay não phải thông minh hơn. Bởi vì mỗi bán cầu não sẽ giúp trẻ thông mình theo những cách khác nhau, cụ thể như:

Não Trái – Bộ máy logic của trẻ

Não trái chịu trách nhiệm chủ yếu trong việc điều khiển các hoạt động liên quan đến ngôn ngữ, logic, phân tích, tính toán, vận động và thăng bằng. Đây là cơ sở cho việc trẻ phát triển khả năng biểu đạt ý nghĩa và suy luận logic từ thông tin. Khả năng sử dụng ngôn ngữ và logic của não trái không chỉ giúp trẻ học tiếng mẹ đẻ mà còn hỗ trợ quá trình học các kỹ năng liên quan đến lý thuyết và quy tắc, từ việc học chữ cái đến việc áp dụng quy tắc toán học.

não trái - bộ máy logic của trẻ
(Não trái – nơi của logic và ngôn ngữ)

Não phải – Vườn trời sáng tạo của trẻ

Trách nhiệm của não phải là điều khiển các hoạt động liên quan đến cảm xúc, sáng tạo, trí tưởng tượng, trực quan, phi ngôn ngữ và không gian. Khả năng sáng tạo của não phải thường được thể hiện qua mối liên kết với nghệ thuật và âm nhạc, nơi mà trẻ có thể tự do bay bổng với sự tưởng tượng và sáng tạo.

Bên cạnh việc tạo ra các tác phẩm nghệ thuật hay âm nhạc, não phải còn giúp trẻ kích hoạt khả năng tưởng tượng và giải quyết vấn đề. Việc này cho phép trẻ tạo ra các ý tưởng mới và áp dụng chúng vào cuộc sống hàng ngày.

não phải-vùng trời sáng tạo của trẻ
(Não phải – Vùng trời sáng tạo của trẻ)

Sự khác biệt rõ ràng giữa não trái và não phải không chỉ là về chức năng mà còn về cách chúng ảnh hưởng đến việc học tập và sáng tạo của trẻ. Sự cân bằng hài hòa giữa cả hai bên não là chìa khóa để phát triển một trí tuệ toàn diện và phong phú chứ không nên tập trung vào bán cầu não trái hay não phải thông minh hơn.

Vậy trẻ thiên não trái hay não phải thông minh hơn?

Trong hành trình đồng hành cùng ba mẹ phát triển tư duy,  gặp không ít ba mẹ thắc mắc liệu “Trẻ thiên về não trái hay não phải thông minh hơn?”.Đây là một câu hỏi khó trả lời, vì không có một tiêu chuẩn chung nào để đo lường sự thông minh của con người. Mỗi bán cầu não đều có những chức năng và khả năng riêng biệt, và chúng đều cần thiết cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Không có nghiên cứu khoa học nào chứng minh rằng thiên về não trái hay não phải thông minh hơn. Có những trường hợp mà một bên não phát triển mạnh mẽ hơn, có thể là não trái hoặc não phải, tạo nên sự đặc trưng riêng biệt trong cách trẻ học tập và sáng tạo.

  • Trẻ thiên về não trái sẽ có tư duy logic, phân tích, suy luận và giỏi các môn tự nhiên như toán, lý, hóa,..
  • Trẻ thiên về não phải sẽ có trí tưởng tượng, sáng tạo, cảm xúc và giỏi các môn nghệ thuật như âm nhạc, hội họa, văn học…

Để giúp con phát triển tốt, ba mẹ có thể quan sát và xác định thiên hướng não trái hay não phải của trẻ qua các dấu hiệu như:

  • Thích chơi trò chơi nào
  • Thích môn học nào
  • Thích màu sắc nào
  • Thích hoạt động nào…

Hiện nay, nhiều ba mẹ chỉ chú trọng cho con học các môn rèn luyện não trái mà quên mất rằng, não bộ vốn dĩ cần được cân bằng. Mà phát triển não phải là một trong những yếu tố quan trọng giúp trẻ có khả năng sáng tạo, cảm xúc, tưởng tượng và quan sát của con.

Làm thế nào để giúp trẻ phát triển não phải?

Não phải cũng liên quan đến trí nhớ, không gian tư duy và các kỹ năng học tập. Để giúp trẻ phát triển não phải và phát triển toàn diện, ba mẹ có thể áp dụng một số cách sau:

  • Đọc sách và truyện cho trẻ nghe hoặc khuyến khích trẻ tự đọc
  • Khích lệ trí tưởng tượng và sự tự do sáng tạo của trẻ qua các hoạt động như vẽ, chơi nhạc cụ, múa,..

Đăng ký trải nghiệm miễn phí workshop dạy vẽ cho bé, cùng con khơi nguồn sáng tạo TẠI ĐÂY

não trái hay não phải thông minh hơn
(Hình ảnh bé tự do sáng tạo tại workshop dạy vẽ cho bé Topkid Art dưới sự hướng dẫn của giáo viên giàu kinh nghiệm)
  • Khuyến khích trẻ đặt câu hỏi trước các tình huống khác nhau
  • Rèn luyện thị giác và thính giác
  • Chơi toán tư duy,….

Xem thêm: Khám phá 9 loại trí thông minh ở trẻ – con bạn thuộc nhóm nào?

Trong hành trình khám phá về bộ não của trẻ em, chúng ta đã thấy sâu hơn về sự khác biệt giữa não trái và não phải, cũng như tầm quan trọng của việc cân bằng sự phát triển của cả hai chứ không phải là tập trung phát triển bán cầu não trái hay não phải thông minh hơn. Sự đa dạng cá nhân mang đến một cái nhìn phong phú về việc trẻ em học hỏi, sáng tạo và phát triển, không chỉ qua một khía cạnh trí tuệ mà còn thông qua nhiều tài năng và năng lực khác nhau.

Khuyến khích sự phát triển đồng đều của cả hai bên não là quan trọng, tạo ra thông minh toàn diện và khả năng đối phó linh hoạt và sáng tạo. Topkid hy vọng bài viết đã mang đến những thông tin hữu ích cho ba mẹ và trả lời được câu hỏi “Trẻ Thuộc não trái hay não phải thông minh hơn”.