Trong 9 loại trí thông minh ở trẻ, mỗi loại trí thông minh đều mang những sắc thái thông minh theo cách khác nhau. Điều ba mẹ cần làm là xác định và tạo ra môi trường thúc đẩy cho sự phát triển tối đa của mỗi đứa trẻ. Cùng TOPKID tìm hiểu và nhận diện 9 loại hình trí thông minh này và cách test 9 loại trí thông minh ba mẹ nhé!
Trí thông minh Không gian thị giác
Trí thông minh không gian – thị giác (Spatial Intelligence – Picture smart) là khả năng cảm nhận, tưởng tượng và thể hiện các hình ảnh, màu sắc, đồ họa và không gian. Sở hữu loại trí thông minh thuộc 9 loại trí thông minh ở trẻ này, con thường quan sát rất tốt và có khả năng ghi nhớ, đánh giá các sự vật, hiện tượng dưới nhiều góc độ khác nhau.
Các bé sở hữu trí thông minh này có trí tưởng tượng phong phú và có thế mạnh ở lĩnh vực nghệ thuật và thẩm mỹ. Xu hướng ngành nghề loại trí thông minh này phù hợp như: kiến trúc sư, hoạ sĩ, nhiếp ảnh gia, nhà thiết kế…
Một số đặc điểm nhận diện trẻ có loại trí thông minh này là:
- Khả năng hình dung không gian: Trẻ có thể dễ dàng thấy được không gian, vị trí, hình dạng và mối quan hệ giữa các đối tượng.
- Yêu thích các hoạt động liên quan đến hình ảnh và không gian: Thích chơi xếp hình, lắp ráp mô hình, tô màu, vẽ tranh hay xây dựng, làm mô hình…
- Kỹ năng định hình và phân loại: Trẻ có trí thông minh không gian thường có khả năng phân loại và sắp xếp các đối tượng dựa trên hình dạng, kích thước, màu sắc một cách tự nhiên.
- Tư duy logic và giải quyết vấn đề trong không gian: Có khả năng giải quyết các vấn đề không gian như xếp hình, tìm lối đi trong mê cung hoặc giải các bài toán không gian một cách nhanh nhạy.
- Khả năng vẽ hoặc thiết kế: Thể hiện qua việc thích vẽ tranh, thiết kế các bản vẽ, có khả năng tạo ra các hình ảnh động hoặc thiết kế sản phẩm sáng tạo.
Trí thông minh Nội tâm
Nếu nhắc đến 9 loại trí thông minh ở trẻ, trí thông minh nội tâm có khả năng nhận thức, hiểu và điều chỉnh các cảm xúc, ý định và nhu cầu của bản thân. Trẻ có loại trí thông minh nội tâm (Intrapersonal Intelligence Self-smart) thường có trí tưởng tượng phong phú, có tính tự lập, nhận thức và kiểm soát tốt. Trẻ cũng có khả năng tự suy ngẫm, phân tích thông tin và giải quyết các vấn đề với các đặc điểm:
- Cảm thông: Trẻ có thể dễ dàng nhận biết cảm xúc, nắm bắt được tâm trạng của những người xung quanh.
- Kỹ năng xã hội tốt: Trẻ có trí thông minh này thường có khả năng xây dựng và duy trì mối quan hệ tốt với người khác, dễ gần và được yêu quý trong cộng đồng.
- Lãnh đạo tự nhiên: Có khả năng dẫn dắt, tổ chức hoạt động và tương tác xã hội một cách tự nhiên.
- Kỹ năng giao tiếp: Biểu hiện qua khả năng diễn đạt ý kiến, lắng nghe và giao tiếp một cách hiệu quả. Trẻ thường thích tham gia vào các hoạt động nhóm và có khả năng tương tác xã hội tích cực.
- Giải quyết xung đột: Có khả năng giải quyết xung đột và đưa ra các giải pháp phù hợp trong các tình huống, đặc biệt có khả năng hòa giải mâu thuẫn giữa bạn bè.
Trí thông minh Ngôn ngữ
Trí thông minh ngôn ngữ (Linguistic Intelligence – Word Smart) được giáo sư Howard Gardner nhắc đến trong thuyết 9 loại trí thông minh của mình. Đây là trí thông minh có khả năng nghe hiểu, sử dụng ngôn ngữ một cách thông thạo.
Trẻ sở hữu trí thông minh này thường có khả năng giao tiếp, truyền đạt ý tưởng, học và sáng tạo bằng ngôn ngữ được biểu hiện cụ thể:
- Sử dụng ngôn ngữ linh hoạt, dễ dàng biểu đạt ý tưởng, diễn đạt suy nghĩ và cảm xúc một cách rõ ràng.
- Có khả năng học nhanh so với các bạn cùng độ tuổi, sớm bộc lộ đam mê với việc đọc sách.
- Sử dụng từ vựng đa dạng, phong phú và có khả năng sáng tạo trong việc sử dụng chúng.
- Say mê với việc nghe truyện, kể chuyện, đọc sách hoặc thích thú khi tham gia các hoạt động liên quan đến ngôn ngữ như viết thơ, viết truyện, hoặc tham gia các câu lạc bộ văn học.
- Giao tiếp tốt với mọi người và có khả năng diễn đạt một cách rõ ràng.
- Dễ dàng hơn trong việc học và nắm bắt ngoại ngữ so với người khác.
Xem thêm: Trẻ xuất hiện 5 đặc điểm này có não phải phát triển hơn não trái
Trí thông minh Thể chất
Trí thông minh thể chất (Bodily-Kinesthetic Intelligence – Body smart) có khả năng sử dụng và kiểm soát cơ thể tốt để thực hiện các hoạt động về thể chất. Trong 9 loại trí thông minh ở trẻ, con có loại trí thông minh này có nhận thức cơ thể cao, kỹ năng vận động tốt và học tốt nhất bằng cách làm. Một số nghề nghiệp phù hợp với loại trí thông minh này gồm vận động viên, diễn viên, vũ công,…
Một số biểu hiện có thể xuất hiện ở trẻ có trí thông minh này có thể là:
- Có khả năng vận động, linh hoạt, điều khiển tốt về cơ thể.
- Thích thú và thành thạo trong các hoạt động vận động như thể thao, nhảy múa, võ thuật, vũ đạo.
- Sử dụng cơ thể để giải quyết vấn đề, nhận diện không gian xung quanh và thực hiện các tác vụ vật lý một cách thông minh.
- Khả năng tập trung cao khi thực hiện các hoạt động vận động đòi hỏi sự kiên nhẫn và chính xác.
- Tương tác tốt với môi trường xung quanh, đồng thời có khả năng nhận biết và phản ứng với các yếu tố thể chất và môi trường.
Trí thông minh Hiện sinh
Trí thông minh hiện sinh hay tư duy triết học tên tiếng Anh (Existential Intelligence – Spirit smart) thuộc 9 loại trí thông minh có khả năng nhận thức, tôn trọng và kết nối với những giá trị, ý nghĩa và mục đích cao cả của cuộc sống. Trẻ có loại trí thông minh này thường có trí tưởng tượng phong phú, suy ngẫm sâu sắc và quan tâm đến những vấn đề liên quan đến tâm linh, vũ trụ, thiên văn,…
Biểu hiện của trí thông minh này có thể không dễ dàng nhận diện như 8 trong số 9 loại trí thông minh ở trẻ khác. Tuy nhiên, một số biểu hiện có thể xuất hiện ở trẻ có trí thông minh này là:
- Tò mò về ý nghĩa của cuộc sống, tự hỏi về các vấn đề lớn và có sự quan tâm đặc biệt đối với các câu hỏi về sự tồn tại.
- Có khả năng suy nghĩ sâu sắc về ý nghĩa của cuộc sống, cảm nhận được mục đích và ý nghĩa của việc mình làm.
- Thể hiện qua khả năng suy ngẫm về các giá trị, đạo đức hay những câu hỏi lớn về đời sống và sự tồn tại.
- Quan tâm đến các vấn đề toàn cầu như môi trường, hòa bình, bất công xã hội…
Trí thông minh Logic – Toán học
Trí thông minh logic toán học (Logical-Mathematical Intelligence – Number/Reasoning Smart) thuộc 9 loại trí thông minh có khả năng sử dụng logic, lập luận, giải quyết vấn đề và tiếp thu các khái niệm toán học. Trẻ có loại trí thông minh này thường có cách suy nghĩ theo thứ tự logic rõ ràng, rành mạch.
Một số biểu hiện có thể xuất hiện ở trẻ có trí thông minh này có thể là:
- Suy luận logic và giải quyết vấn đề một cách có hệ thống, tìm các phản chứng để đưa ra những giải pháp.
- Thích thú và thành thạo trong việc áp dụng các khái niệm toán học từ cơ bản đến phức tạp vào đời sống hay có lời giải bài toán nhanh chóng, chính xác.
- Thích phân tích các mô hình, sắp xếp thông tin, tạo ra các bảng, biểu đồ để hiểu rõ hơn về các mối quan hệ và luật lệ một cách logic.
- Có khả năng xây dựng và trình bày các luận điểm logic, sử dụng các bước lập luận một cách rõ ràng và dẫn chứng chặt chẽ.
- Yêu thích các trò chơi logic, puzzle hoặc các trò chơi đòi hỏi chiến lược.
Xem thêm: Trẻ thuộc não trái hay não phải thông minh hơn?
Trí thông minh Âm nhạc
Trí thông minh âm nhạc (Musical Intelligence – Music smart) trong 9 loại trí thông minh ở trẻ là khả năng cảm nhận, sáng tạo và thưởng thức âm nhạc, âm thanh và nhịp điệu. Trẻ có loại trí thông minh này thường có giọng hát hay, kỹ năng chơi nhạc cụ tốt, đặc biệt là khả năng cảm thụ tốt qua thính giác hay cụ thể hơn là:
- Cảm âm nhạy bén và có phản ứng mạnh mẽ với âm nhạc từ khi còn rất nhỏ.
- Nhận biết các âm thanh, nhịp điệu, và tạo ra các phản ứng tương ứng với âm nhạc.
- Thích thú với việc học chơi nhạc cụ, hát, hoặc tham gia vào các hoạt động nhạc sĩ như viết nhạc, sáng tác âm nhạc.
- Thích thú khi nghe và thực hiện nhạc phẩm, có khả năng sáng tạo và biểu diễn nhạc một cách tự nhiên.
Trí thông minh Tương tác xã hội
Trí thông minh tương tác xã hội (Interpersonal Intelligence – People smart) thuộc 9 loại trí thông minh có khả năng nhận thức, hiểu và đáp ứng các cảm xúc, ý định và nhu cầu của người khác. Trẻ có loại trí thông minh này thường có kỹ năng giao tiếp, hợp tác, lãnh đạo và thuyết phục tốt.
Trẻ cũng có khả năng cảm thông, thấu hiểu và thích làm việc với người khác. Một số nghề nghiệp phù hợp với loại trí thông minh này gồm nhà giáo dục, nhà tâm lý học, nhà bác sĩ, nhà luật sư, nhà bán hàng, nhà quản lý, nhà chính trị,….
Một số biểu hiện có thể xuất hiện ở trẻ có trí thông minh này có thể là:
- Đồng cảm, hiểu biết cảm xúc, nhạy bén trong việc đọc hiểu ngôn ngữ cơ thể và cảm xúc của người khác.
- Nói chuyện và lắng nghe một cách hiệu quả, tạo môi trường giao tiếp thoải mái.
- Thích thú và thành công trong việc xây dựng mối quan hệ với người khác.
- Nhận biết và đánh giá đúng các mô hình xã hội, đa dạng văn hóa, và có sự linh hoạt trong tương tác với người từ các nền văn hóa khác nhau.
- Giải quyết xung đột một cách hiệu quả và xử lý tình huống xã hội một cách thông minh
Trí thông minh Tự nhiên
Trí thông minh tự nhiên (Naturalistic Intelligence – Nature smart) là 1 trong 9 loại trí thông minh ở trẻ đặc biệt mang đến khả năng nhận biết, phân biệt và tôn trọng các loài vật, thực vật và môi trường tự nhiên. Có loại trí thông minh này, con thường thích khám phá, chăm sóc động vật, cây cối, có khả năng phân loại và nhận dạng tốt chúng.
Một số biểu hiện có thể xuất hiện ở trẻ có trí thông minh này có thể là:
- Quan sát và nhận biết một cách nhạy bén về thế giới tự nhiên xung quanh mình từ bao quát đến chi tiết về sự đa dạng của thiên nhiên.
- Đam mê và kiến thức về động vật và thực vật hoặc các yếu tố tự nhiên như các loại cây cối, địa hình, động vật hoang dã.
- Có khả năng phân loại, nhận diện và hiểu biết về sự tương tác giữa các yếu tố tự nhiên, ví dụ như chu kỳ sinh học, chu trình thời tiết, hay hệ sinh thái.
- Kết hợp thông tin về tự nhiên và áp dụng để giải quyết vấn đề hoặc thúc đẩy bảo vệ môi trường.
Xem thêm: 8 Cách phát triển bán cầu não phải giúp con thông minh hơn
Cách Test 9 loại trí thông minh ở trẻ
Thông thường, trong số 9 loại trí thông minh ở trẻ, con sẽ mạnh một hoặc một số loại trí thông minh cụ thể. Để kiểm tra xem con mạnh nhất loại trí thông minh nào trong 9 loại trí thông minh, ba mẹ có thể tham khảo các bài trắc nghiệm trên trên internet.
Các bài trắc nghiệm này thường gồm nhiều câu hỏi liên quan đến sở thích, hoạt động, kỹ năng và biểu hiện của trẻ trong các lĩnh vực khác nhau. Sau khi trả lời các câu hỏi, bạn sẽ nhận được kết quả cho biết trong 9 loại trí thông minh của trẻ nào là mạnh nhất, yếu nhất và trung bình. Bạn cũng có thể xem các gợi ý về nghề nghiệp, học tập và cách phát triển bản thân phù hợp với loại trí thông minh của con mình.
Một loại trắc nghiệm đa trí thông minh phổ biến nhất là MI (Multiple Intelligences). Phương pháp đánh giá trí thông minh nổi trội của mỗi người, dựa trên Lý thuyết đa trí thông minh (Theory of Multiple Intelligences) nghiên cứu bởi Giáo sư Tâm lý học Howard Gardner.
Kết luận
Việc tìm hiểu về 9 loại trí thông minh ở trẻ giúp ba mẹ biết được trẻ mạnh về loại trí thông minh nào. Từ đó phát triển một cách hiệu quả, là tiền đề phát triển các kỹ năng cần thiết cho tương lai. TopKid hy vọng bài viết này sẽ cung cấp những thông tin hữu ích cho ba mẹ về 9 loại trí thông minh ở trẻ và cách nhận diện để tìm ra điểm mạnh của con. Nếu có thắc mắc vui lòng liên hệ với TopKid để được giải đáp nhé!
