Bài tập Python là cách hiệu quả nhất giúp trẻ rèn tư duy logic và làm quen lập trình ngay từ sớm. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh gặp khó khăn khi tìm tài liệu phù hợp với lứa tuổi và trình độ của con. Trong bài viết này, hãy cùng TOPKID EDUALL khám phá các mẫu bài tập Python từ dễ đến nâng cao cho bé kèm đáp án chi tiết giúp trẻ học từng bước. Hãy cùng khám phá trọn bộ bài tập ngay dưới đây!
Bộ bài tập Python cơ bản cho trẻ lớp 4–9
Bộ bài tập python cơ bản này được xây dựng cho học sinh từ lớp 4–9, với mức độ tăng dần từ dễ đến vừa, kèm lời giải gợi ý. Mỗi bài tập tập trung một kỹ năng, giúp bé xây dựng tư duy logic từng bước.
Bài tập Python nhập – xuất dữ liệu
Nhóm bài tập này giúp bé bắt đầu tương tác với máy tính trong lập trình Python, học cách nhập dữ liệu từ bàn phím và in thông điệp ra màn hình. Đây là nền tảng quan trọng để chuyển sang các chủ đề tiếp theo.
Bài 1 (dễ): Viết chương trình nhập tên bé và in lời chào “Xin chào, [tên]! Chào mừng đến với Python!”.
Lời giải gợi ý:
ten = input(“Nhập tên: “)
print(“Xin chào, ” + ten + “! Chào mừng đến với Python!”)
—————————
Bài 2 (dễ): Nhập tuổi bé và in “Bạn [tuổi] tuổi, sắp lớn rồi!”.
Lời giải gợi ý:
tuoi = int(input(“Nhập tuổi: “))
print(“Bạn {tuoi} tuổi, sắp lớn rồi!”)
—————————
Bài 3 (trung bình): Nhập hai số và in tổng.
Lời giải gợi ý:
a = int(input(“Nhập số thứ nhất: “))
b = int(input(“Nhập số thứ hai: “))
print(“Tổng là:”, a + b)
Bài tập Python biến & kiểu dữ liệu
Ở nhóm bài này, bé học cách sử dụng biến để lưu trữ thông tin và phân biệt các kiểu dữ liệu như chuỗi, số nguyên, số thực và danh sách. Mỗi biến giống như một “hộp đựng đồ chơi” có tên riêng, giúp bé dễ quản lý dữ liệu trong chương trình.
Bài 4 (dễ): Tạo biến so_thich lưu nội dung là: “chơi game” và in ra.
Lời giải gợi ý:
so_thich = “chơi game”
print(so_thich)
—————————
Bài 5 (dễ): Tạo biến diem_so = 95 và in ra “Điểm của bạn là [diem_so]”.
Lời giải gợi ý:
diem_so = 95
print(“Điểm của bạn là ” + str(diem_so))
—————————
Bài 6 (trung bình): Nhập chiều cao (float) và in ra “Chiều cao của bạn: [chieu_cao] cm”.
Lời giải gợi ý:
chieu_cao = float(input(“Nhập chiều cao (cm): “))
print(“Chiều cao của bạn: {chieu_cao} cm”)
—————————
Bài 7 (trung bình): Tạo list mon_hoc = [“Toán”, “Tiếng Anh”] và in danh sách.
Lời giải gợi ý:
mon_hoc = [“Toán”, “Tiếng Anh”]
print(mon_hoc)
Bài tập Python điều kiện (if/else)
Ở nhóm bài này, bé học cách sử dụng if – else để cho máy tính “tự chọn” kết quả phù hợp. Đây là bước đệm quan trọng giúp bé xây dựng tư duy phân nhánh và giải quyết vấn đề như trong cuộc sống.
Bài 8 (dễ): Nhập điểm, nếu >= 50 in “Đậu!”, else “Cố lên!”.
Lời giải gợi ý:
diem = int(input(“Nhập điểm: “))
if diem >= 50:
print(“Đậu!”)
else:
print(“Cố lên!”)
—————————
Bài 9 (dễ): Nhập tuổi, nếu > 10 in “Bạn lớn rồi!”, else “Bạn còn nhỏ!”.
Lời giải gợi ý:
tuoi = int(input(“Nhập tuổi: “))
if tuoi > 10:
print(“Bạn lớn rồi!”)
else:
print(“Bạn còn nhỏ!”)
—————————
Bài 10 (trung bình): Nhập ba số, in số lớn nhất.
Lời giải gợi ý:
a = int(input(“Nhập số thứ nhất: “))
b = int(input(“Nhập số thứ hai: “))
c = int(input(“Nhập số thứ ba: “))
if a >= b and a >= c:
print(“Số lớn nhất là:”, a)
elif b >= a and b >= c:
print(“Số lớn nhất là:”, b)
else:
print(“Số lớn nhất là:”, c)
Bài tập Python vòng lặp for/while
Vòng lặp giúp bé yêu lập trình hơn vì chương trình có thể tự làm việc lặp đi lặp lại, giống như đếm kẹo hoặc luyện bảng cửu chương. Bé sẽ hiểu khi nào nên dùng for và khi nào nên dùng while để kiểm soát số lần lặp.
Bài 11 (dễ): In số từ 1 đến 5 dùng for.
Lời giải gợi ý:
for i in range(1, 6):
print(i)
—————————
Bài 12 (dễ): Dùng while in “Hello” 3 lần.
Lời giải gợi ý:
dem = 0
while dem < 3:
print(“Hello”)
dem += 1
—————————
Bài 13 (trung bình): In bảng cửu chương 2.
Lời giải gợi ý:
for i in range(1, 11):
print(f”2 x {i} = {2 * i}”)
—————————
Bài 14 (trung bình): While đoán số ngẫu nhiên (random 1-10).
Lời giải gợi ý:
import random
so_may = random.randint(1, 10)
doan = 0
while doan != so_may:
doan = int(input(“Đoán số (1-10): “))
if doan == so_may:
print(“Chính xác! Bạn thật giỏi!”)
else:
print(“Sai rồi, đoán lại nhé!”)
Bài tập Python xử lý danh sách & chuỗi
Khi học xử lý danh sách (list) và chuỗi (string), bé giống như đang quản lý “kho đồ chơi”: thêm, bớt, sắp xếp hay tìm kiếm. Đây là kỹ năng quan trọng khi làm việc với dữ liệu thật trong Python.
Bài 15 (dễ): Tạo list qua = [“táo”, “chuối”], thêm “cam” và in.
Lời giải gợi ý:
qua = [“táo”, “chuối”]
qua.append(“cam”)
print(qua)
—————————
Bài 16 (dễ): Đếm độ dài chuỗi tên.
Lời giải gợi ý:
ten = “Alice”
print(len(ten))
—————————
Bài 17 (trung bình): Sắp xếp list số [3,1,2].
Lời giải gợi ý:
numbers = [3, 1, 2]
numbers.sort()
print(numbers)
—————————
Bài 18 (trung bình): Tìm từ “python” trong chuỗi câu chuyện.
Lời giải gợi ý:
cau_chuyen = “Tớ đang học lập trình python thú vị lắm!”
if “python” in cau_chuyen:
print(“Tìm thấy!”)
Xem thêm: Gợi ý học lập trình Python từ cơ bản đến nâng cao cho bé
Bài tập Python theo dự án nhỏ cho trẻ khám phá
Khi đã nắm vững kiến thức cơ bản, bé sẽ bước vào các bài tập Python theo dự án nhỏ để áp dụng thực tế và phát triển tư duy sáng tạo. Dưới đây là dự án chi tiết:
Dự án vẽ hình bằng Turtle
Turtle giúp bé biến mã lệnh thành những bức tranh sinh động. Bé chỉ cần import turtle là có thể bắt đầu sáng tạo.
Dự án 1 (dễ): Vẽ hình vuông bằng vòng lặp. Gợi ý lời giải:
import turtle
t = turtle.Turtle()
for _ in range(4):
t.forward(100)
t.right(90)
t.hideturtle()
—————————
Dự án 2 (trung bình): Vẽ ngôi sao 5 cánh. Gợi ý lời giải:
import turtle
t = turtle.Turtle()
for _ in range(5):
t.forward(150)
t.right(144)
t.hideturtle()
Tạo máy tính mini
Dự án này giúp bé lập trình một “máy tính cá nhân” để thực hiện phép tính cơ bản như cộng, trừ, nhân, chia. Qua đó, bé sẽ hiểu được rằng máy tính thật cũng chỉ làm theo lệnh lập trình của con người.
Dự án 3 (dễ): Máy cộng hai số. Gợi ý lời giải:
a = int(input(“Nhập số thứ nhất: “))
b = int(input(“Nhập số thứ hai: “))
print(“Tổng =”, a + b)
—————————
Dự án 4 (trung bình): Menu chọn phép tính bằng if-elif. Gợi ý lời giải:
a = float(input(“Nhập số thứ nhất: “))
b = float(input(“Nhập số thứ hai: “))
phep = input(“Chọn phép tính (+, -, *, /): “)
if phep == “+”:
print(“Kết quả =”, a + b)
elif phep == “-“:
print(“Kết quả =”, a – b)
elif phep == “*”:
print(“Kết quả =”, a * b)
elif phep == “/”:
print(“Kết quả =”, a / b)
else:
print(“Phép tính không hợp lệ!”)
Game đơn giản – đoán số / kéo búa bao
Game giúp bé rèn tư duy và trải nghiệm lập trình vui nhộn nhờ việc bé phải phân tích luật chơi, đưa ra quyết định logic. Vừa học vừa chơi khiến bé hứng thú, chủ động thử sai và sáng tạo nhiều tính năng mới cho game của riêng mình.
Dự án 5 (dễ): Đoán số (random 1-10). Gợi ý lời giải:
import random
so_can_doan = random.randint(1, 10)
doan = 0
while doan != so_can_doan:
doan = int(input(“Nhập số bạn đoán (1-10): “))
if doan < so_can_doan:
print(“Thấp hơn, thử lại!”)
elif doan > so_can_doan:
print(“Cao hơn, thử lại!”)
else:
print(“Chúc mừng! Bạn đoán đúng rồi 🎉”)
—————————
Dự án 6 (trung bình): Kéo búa bao. Gợi ý lời giải:
import random
lua_chon = [“keo”, “bua”, “bao”]
diem_nguoi = 0
diem_may = 0
while True:
nguoi = input(“Chọn keo/bua/bao (hoặc ‘thoat’): “)
if nguoi == “thoat”:
break
may = random.choice(lua_chon)
print(“Máy chọn:”, may)
if nguoi == may:
print(“Hòa nhau!”)
elif (nguoi == “keo” and may == “bao”) or \
(nguoi == “bua” and may == “keo”) or \
(nguoi == “bao” and may == “bua”):
print(“Bạn thắng!”)
diem_nguoi += 1
else:
print(“Bạn thua!”)
diem_may += 1
print(f”Điểm: Bạn {diem_nguoi} – Máy {diem_may}”)
Bài tập Python nâng cao luyện tư duy cho bé
Khi bé đã thành thạo kiến thức cơ bản, đây là lúc bước lên cấp độ mới với các bài tập Python nâng cao. Bộ bài luyện tư duy sau sẽ tập trung vào xử lý dữ liệu, mô phỏng và AI đơn giản. Mỗi bài đều có gợi ý định hướng, giúp bé tự khám phá thêm.
Bài toán xử lý dữ liệu nhỏ
Những bài tập này giúp bé làm quen với phân tích dữ liệu, ứng dụng thực tế trong học tập:
Bài 19: Đọc file txt danh sách điểm, tính trung bình. Gợi ý lời giải:
with open(“diem.txt”) as f:
diem = [int(line) for line in f]
print(sum(diem) / len(diem))
—————————
Bài 20: Sắp xếp học sinh theo điểm từ CSV. Gợi ý lời giải:
import pandas as pd
df = pd.read_csv(“hocsinh.csv”)
print(df.sort_values(“diem”))
Bài toán ứng dụng AI đơn giản
Ở mức này, bé bắt đầu khám phá AI – công nghệ giúp máy tính hiểu con người thông qua văn bản.
Bài 21: Nhận diện cảm xúc từ text (vui/buồn). Gợi ý lời giải:
cau = input(“Hôm nay bạn cảm thấy thế nào? “)
if “vui” in cau:
print(“Bạn vui vẻ!”)
elif “buồn” in cau:
print(“Bạn đang buồn à?”)
else:
print(“Mình chưa hiểu cảm xúc của bạn, nói rõ hơn nhé!”)
—————————
Bài 22: Chatbot dự đoán thời tiết giả lập. Gợi ý lời giải:
weather = {
“Hà Nội”: “nắng đẹp”,
“TP.HCM”: “có mưa nhẹ”,
“Đà Nẵng”: “trời trong xanh”
}
city = input(“Bạn muốn xem thời tiết ở đâu? “)
print(f”Thời tiết ở {city}: {weather.get(city, ‘Chưa có dữ liệu’)}”)
Bài toán mô phỏng
Ở nhóm bài này, bé học cách tái hiện hiện tượng ngoài đời bằng lập trình. Đây là kỹ năng quan trọng trong robot, game và kỹ thuật mô phỏng.
Bài 23: Mô phỏng ném bóng (vật lý cơ bản). Gợi ý lời giải:
import matplotlib.pyplot as plt
vi_tri = 100
toc_do = 20
gia_toc = 3
duong_di = []
while vi_tri > 0:
duong_di.append(vi_tri)
vi_tri -= gia_toc
toc_do -= 1
plt.plot(duong_di)
plt.title(“Mô phỏng ném bóng”)
plt.show()
—————————
Bài 24: Robot di chuyển tránh vật cản. Gợi ý lời giải:
# Bản đồ 0 = đường trống, 1 = vật cản
grid = [0, 0, 1, 0, 0]
vi_tri = 0
while vi_tri < len(grid):
if grid[vi_tri] == 1:
print(“Gặp vật cản! Rẽ phải!”)
vi_tri += 2
else:
print(f”Robot ở vị trí {vi_tri}”)
vi_tri += 1
Xem thêm: Tài liệu lập trình Python nâng cao cho người đã biết cơ bản
Tải trọn bộ bài tập Python có lời giải PDF
TOPKID EDUALL gửi tặng phụ huynh trọn bộ bài tập Python có lời giải PDF phía trên dành cho trẻ từ cơ bản đến nâng cao, gồm nhập – xuất dữ liệu, điều kiện, vòng lặp, danh sách, chuỗi, các dự án nhỏ với Turtle và mini game sáng tạo.
Toàn bộ nội dung được sắp xếp theo độ khó tăng dần, kèm đáp án chi tiết để bố mẹ dễ hỗ trợ con học tại nhà. Tải file PDF đầy đủ tại đây để bắt đầu hành trình học Python thật vui và hiệu quả!
Tổng kết
Với gợi ý các mẫu bài tập Python trên được chia theo từng cấp độ, bài bản và trực quan, TOPKID mong rằng phụ huynh sẽ dễ dàng đồng hành cùng con trên hành trình chinh phục công nghệ. Nếu bé hứng thú và muốn khám phá thêm nhiều dự án lập trình thú vị hơn, quý phụ huynh có thể theo dõi TOPKID EDUALL để cập nhật các bài học Python hấp dẫn dành cho trẻ từ 7–12 tuổi.
